ქუთაისის ისტორიული მნიშვნელობა
ქუთაისი საქართველოს ერთ-ერთი უძველესი ქალაქია, რომელიც ათასწლეულების განმავლობაში იყო ქართული სახელმწიფოებრიობის, კულტურისა და განათლების ცენტრი. ქალაქი განსაკუთრებით გამოირჩევა შუა საუკუნეების მემკვიდრეობით და UNESCO-ს მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლებით.
ისტორიული ქრონოლოგია
ძვ.წ. VIII-VI საუკუნეები - კოლხეთის სამეფო
ქუთაისი კოლხეთის სამეფოს დედაქალაქი იყო. ამ პერიოდში ქალაქი იყო მნიშვნელოვანი ვაჭრობისა და ხელოსნობის ცენტრი.
IV-VI საუკუნეები - ლაზიკის სამეფო
ლაზიკის სამეფოს დროს ქუთაისი ინარჩუნებდა მნიშვნელოვან პოლიტიკურ და ეკონომიკურ როლს რეგიონში.
X-XIII საუკუნეები - ქართული სამეფოს ოქროს ხანა
ბაგრატ III-ის დროს ქუთაისი გახდა გაერთიანებული საქართველოს დედაქალაქი. ამ პერიოდში აშენდა გელათის მონასტერი.
XVIII-XIX საუკუნეები - იმერეთის სამეფო
იმერეთის სამეფოს დედაქალაქად ქუთაისი ინარჩუნებდა მნიშვნელოვან კულტურულ და პოლიტიკურ როლს.
UNESCO-ს მსოფლიო მემკვიდრეობის ძეგლები
ისტორიული მნიშვნელობა:
- დაარსება: 1106 წელი, მეფე დავით აღმაშენებლის მიერ
- გელათის აკადემია: შუა საუკუნეების განათლების ცენტრი
- ხელნაწერთა კოლექცია: უნიკალური ლიტერატურული ძეგლები
- ფრესკები: XII-XVII საუკუნეების მხატვრობა
- მოზაიკა: ღვთისმშობლის უნიკალური გამოსახულება
არქიტექტურული მახასიათებლები:
- ღვთისმშობლის ტაძარი - მთავარი ნაგებობა
- წმინდა გიორგის ეკლესია
- წმინდა ნიკოლოზის ეკლესია
- სასწავლო კორპუსები და ბიბლიოთეკა
ისტორიული მნიშვნელობა:
- დაარსება: XI საუკუნის დასაწყისი
- კორონაციის ადგილი: ქართველი მეფეების კორონაცია
- არქიტექტურული სტილი: ქართული ეკლესიური არქიტექტურა
- რესტავრაცია: მიმდინარე აღდგენითი სამუშაოები
კულტურული მნიშვნელობა:
- ქართული სახელმწიფოებრიობის სიმბოლო
- ქართული არქიტექტურის შედევრი
- რელიგიური და ისტორიული ცენტრი
სხვა ისტორიული ძეგლები
- X საუკუნის ძეგლი
- ქართული არქიტექტურის ნიმუში
- ისტორიული ფრესკები
- XIX საუკუნის არქიტექტურა
- ოპერისა და ბალეტის თეატრი
- კულტურული ცხოვრების ცენტრი
განათლების ისტორია
გელათის აკადემია
გელათის აკადემია იყო შუა საუკუნეების ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი განათლების ცენტრი:
- დაარსება: XII საუკუნე, დავით აღმაშენებლის ინიციატივით
- სასწავლო დისციპლინები: ფილოსოფია, თეოლოგია, მათემატიკა, ასტრონომია
- ბიბლიოთეკა: ხელნაწერთა უნიკალური კოლექცია
- მეცნიერები: იოანე პეტრიწი, არსენ იყალთოელი
ხელნაწერთა მემკვიდრეობა
გელათის ხელნაწერთა კოლექცია:
- ღვთისმეტყველური ტექსტები
- ფილოსოფიური ნაშრომები
- ისტორიული ქრონიკები
- ლიტურგიული წიგნები
თანამედროვე განვითარება
ურბანული განვითარების პროექტები
ისტორიული ცენტრის რეაბილიტაცია
მიზნები:
- ისტორიული შენობების რესტავრაცია
- ტურისტული ინფრასტრუქტურის განვითარება
- კულტურული ღონისძიებების სივრცეების შექმნა
- ქუჩების და მოედნების მოდერნიზაცია
განათლების ინფრასტრუქტურა
განვითარების მიმართულებები:
- ახალი უნივერსიტეტის კამპუსი
- კვლევითი ცენტრების შექმნა
- ციფრული ბიბლიოთეკების განვითარება
- საერთაშორისო პარტნიორობა
მწვანე ქალაქის ინიციატივა
ეკოლოგიური პროექტები:
- პარკებისა და მწვანე ზონების გაფართოება
- ნარჩენების მართვის სისტემა
- ენერგოეფექტური შენობები
- საზოგადოებრივი ტრანსპორტის მოდერნიზაცია
ეკონომიკური განვითარება
ქუთაისის ეკონომიკური განვითარების ძირითადი მიმართულებები:
- ტურიზმი: კულტურული და რელიგიური ტურიზმი
- განათლება: უნივერსიტეტები და კვლევითი ცენტრები
- მრეწველობა: ავტომობილების ასაწყობი ქარხანა
- სოფლის მეურნეობა: რეგიონული პროდუქტების გადამუშავება
კულტურული ცხოვრება
კულტურული ინსტიტუტები
ქუთაისის კულტურული ცხოვრების ცენტრები:
- მესხიშვილის თეატრი: დრამატული თეატრი
- ოქროს ჩარდახი: ოპერისა და ბალეტის თეატრი
- ისტორიული მუზეუმი: რეგიონული მემკვიდრეობა
- ხელოვნების გალერეა: თანამედროვე ხელოვნება
ფესტივალები და ღონისძიებები
წლიური კულტურული ღონისძიებები:
- ქუთაისობა: ქალაქის დღე
- გელათის ფესტივალი: კლასიკური მუსიკა
- ისტორიული ფესტივალი: შუასაუკუნეების რეკონსტრუქცია
- ღვინის ფესტივალი: იმერული ღვინის ტრადიციები
ტურისტული განვითარება
ტურისტული მარშრუტები
ქუთაისის ძირითადი ტურისტული მარშრუტები:
- რელიგიური ტური: გელათი-ბაგრატი-მოწამეთა
- ისტორიული ტური: ძველი ქალაქი და მუზეუმები
- ბუნებრივი ღირშესანიშნაობები: სატაფლია-პრომეთე
- კულტურული ტური: თეატრები და გალერეები
ტურისტული ინფრასტრუქტურა
განვითარების პრიორიტეტები:
- სასტუმროების ქსელის გაფართოება
- რესტორნებისა და კაფეების განვითარება
- ტურისტული ინფორმაციის ცენტრები
- ციფრული გიდების სისტემა
მომავლის გეგმები
2030 წლის ხედვა
ქუთაისის განვითარების სტრატეგიული მიმართულებები:
- კულტურული დედაქალაქი: რეგიონული კულტურის ცენტრი
- განათლების ჰაბი: საერთაშორისო უნივერსიტეტი
- ტურისტული დანიშნულება: მილიონი ვიზიტორი წელიწადში
- მდგრადი განვითარება: ეკოლოგიურად სუფთა ქალაქი
ინვესტიციური პროექტები
მნიშვნელოვანი განვითარების პროექტები:
- კულტურული კომპლექსის მშენებლობა
- საერთაშორისო კონფერენც-ცენტრი
- ისტორიული ცენტრის რეაბილიტაცია
- ტრანსპორტული ინფრასტრუქტურის მოდერნიზაცია